Het zal een erfenis uit mijn studententijd zijn, maar ik ben hevig allergisch voor hoogdravende teksten. Ze herinneren mij aan een taalspelletje dat ik halverwege de middelbare school met klasgenoot Bertolf deed.
Niet dat Bertolf niet kan schrijven of dat het spelletje stom was. Nee, we produceerden wervelende volzinnen, stijf van de tangconstructies maar onleesbaar voor derden. We begonnen het schrijven als kunstvorm te ontdekken en verkenden de grenzen van de Nederlandse taal.
Iedere schrijver krijgt met deze jeugdige bravoure te maken. Dionysius van Halicarnassus, geciteerd door François Fénelon, verwoordde dit perfect:
Ik kan die al te kunstige ronding der volzinnen, die jeugdige bloemen en sieraden van den stijl geenszins goedkeuren. De gedachten worden vaak bij hen ondergeschikt aan de welluidendheid der uitdrukking, en de waarheid aan sieraad opgeofferd.
Taal als statussymbool
Ik vind het prima als jeugdige schrijvers zich hieraan bezondigen. Het wordt alleen wel jammer wanneer ‘grote mensen’ als politici en wetenschappers hun woordenschat op deze manier misbruiken. Taal mag geen statussymbool zijn, maar behoort onze gedachten en gevoelens op een heldere manier over te brengen.
Het beeldscherm vraagt om eenvoud
Dankzij computers, e-readers en tablets lezen we steeds vaker van een beeldscherm. Dat leest minder prettig dan van papier. Hierbij zijn duidelijke zinnen, niet te lang en to-the-point, een voorwaarde. Natuurlijk leent niet alle materie zich voor de zogeheten jip-en-janneketaal, maar valt er nog heel wat vooruitgang te boeken.
Jip en Janneke boeien
Ik heb Annie M.G. Schmidt nooit gekend, laat staan dat ik familie van haar ben. Toch voel ik me in taalkundig opzicht nauw met haar verwant. Er wordt weleens laatdunkend gedaan over jip-en-janneketaal, maar Annie en ik trekken ons daar niks van aan. Wij weten tenminste hoe we de lezer kunnen boeien.
Stroomlijn je teksten
Zie jij de waarde in van heldere taal? Dan kunnen we door één deur. Neem vandaag nog contact met me op om de mogelijkheden voor samenwerking te bespreken.